Nguyên tắc để tư duy như Leonardo da Vinci – thiên tài vĩ đại số 1 trong lịch sử nhân loại là gì? Cùng EDUFA khám phá ngay!
Leonardo da Vinci không chỉ nổi tiếng là họa sĩ thiên tài với bức tranh Mona Lisa hay Bữa ăn tối cuối cùng, mà còn là một nhà phát minh, kiến trúc sư, nhạc sĩ, kỹ sư và nhà toán học kiệt xuất. Sự nghiệp đa lĩnh vực của ông đã chứng minh rằng sáng tạo không có giới hạn và hoàn toàn có thể được rèn luyện.
Vậy, làm thế nào để chúng ta có thể học hỏi tư duy sáng tạo từ một thiên tài như Leonardo? Trong cuốn sách “How to Think Like Leonardo da Vinci: Seven Steps to Genius Every Day”, tác giả Michael Gelb đã hệ thống hóa 7 nguyên tắc tư duy giúp con người khơi dậy khả năng sáng tạo và phát triển tiềm năng. Dưới đây là những bài học quan trọng bạn có thể áp dụng ngay trong công việc và cuộc sống.
1. Nuôi dưỡng sự tò mò không ngừng
Khi còn nhỏ, ai cũng đặt vô vàn câu hỏi để khám phá thế giới. Thế nhưng, khi trưởng thành, thói quen đặt câu hỏi dần phai nhạt, thay vào đó là sự chấp nhận những khuôn mẫu có sẵn. Leonardo da Vinci đã giữ được cho mình tinh thần tò mò suốt cả cuộc đời, và đó chính là nguồn gốc của sự sáng tạo.
Hãy tập thói quen hỏi nhiều hơn trả lời, đặt câu hỏi cho mọi hiện tượng xung quanh: Tại sao lại như vậy? Có cách nào khác không? Điều gì xảy ra nếu làm ngược lại?… Chính những thắc mắc này sẽ giúp bạn mở rộng tư duy, nhìn vấn đề ở nhiều góc độ và tìm ra giải pháp sáng tạo hơn.
2. Phát triển khả năng suy nghĩ độc lập
Một trong những điểm khác biệt của người sáng tạo là khả năng tư duy độc lập, không bị chi phối bởi số đông. Leonardo da Vinci thường không chấp nhận những giả thuyết sẵn có mà tự mình kiểm chứng, tìm tòi.
Trong môi trường làm việc hiện nay, đặc biệt là ở những vị trí lãnh đạo, bạn càng cần rèn luyện kỹ năng này. Đừng ngại lắng nghe các ý kiến trái chiều, cũng đừng ngại đưa ra quan điểm riêng. Sự đa dạng trong cách nhìn nhận chính là yếu tố kích thích sự sáng tạo và đổi mới.
3. Rèn luyện khả năng cảm nhận
Sáng tạo không chỉ đến từ trí óc, mà còn bắt nguồn từ khả năng cảm nhận thế giới xung quanh. Leonardo dành nhiều thời gian quan sát thiên nhiên, lắng nghe âm nhạc, thưởng thức nghệ thuật… để nuôi dưỡng tâm hồn.
Trong nhịp sống bận rộn, bạn hãy tập dừng lại để tận hưởng những điều đơn giản: một giai điệu nhẹ nhàng, một bức tranh đẹp, vị ngọt của chocolate hay hương thơm của tách cà phê. Những trải nghiệm tinh tế này sẽ mở ra những cảm hứng mới và làm giàu trí tưởng tượng của bạn.
4. Luôn đón nhận sự mới mẻ và bất ngờ
Sự sáng tạo thường được khai mở khi ta đối diện với những điều chưa biết. Leonardo luôn hứng thú với những lĩnh vực khác nhau, từ giải phẫu cơ thể, cơ khí, đến nghệ thuật thị giác.
Thay vì e ngại cái mới, hãy xem đó là cơ hội để học hỏi. Mỗi khi bạn thử thách bản thân trong một lĩnh vực chưa từng trải nghiệm, bạn sẽ tạo ra những kết nối mới trong não bộ. Đó chính là mảnh đất màu mỡ cho những ý tưởng đột phá.
5. Kết hợp trí tưởng tượng và tư duy logic
Có người cho rằng sáng tạo thuộc về não phải (tưởng tượng) trong khi phân tích thuộc về não trái (logic). Tuy nhiên, Leonardo da Vinci đã chứng minh rằng sự cân bằng giữa hai yếu tố này mới tạo nên sức mạnh.
Một phương pháp đơn giản để luyện tập là sử dụng sơ đồ tư duy (mindmap). Bạn có thể bắt đầu với một hình ảnh hoặc từ khóa trung tâm, sau đó mở rộng thành các nhánh ý tưởng liên quan. Quá trình này vừa khơi dậy trí tưởng tượng, vừa giúp bạn sắp xếp suy nghĩ một cách logic, từ đó dễ dàng tìm ra giải pháp sáng tạo.
6. Giữ sự cân bằng giữa cơ thể và tinh thần
Không nhiều người biết rằng Leonardo còn là một người rất khỏe mạnh, am hiểu thể thao, đấu kiếm và cưỡi ngựa. Ông tin rằng tinh thần sáng tạo chỉ phát huy khi cơ thể tràn đầy năng lượng.
Điều này cũng đúng với chúng ta ngày nay: sức khỏe tốt giúp não bộ hoạt động hiệu quả hơn. Hãy duy trì thói quen rèn luyện thể chất, kết hợp nghỉ ngơi hợp lý, để cả cơ thể và tinh thần đều ở trạng thái cân bằng. Khi đó, sự sáng tạo sẽ đến một cách tự nhiên.
7. Tạo ra những sự liên tưởng mới
Nguyên tắc cuối cùng là khả năng kết nối những ý tưởng tưởng chừng không liên quan để tạo nên phát minh mới. Leonardo da Vinci thường quan sát thiên nhiên rồi áp dụng vào các thiết kế máy móc của mình.
Bạn có thể rèn luyện kỹ năng này bằng cách ghi chép, vẽ sơ đồ hoặc thử liên kết các khái niệm khác nhau. Ví dụ, từ hình ảnh “dòng nước chảy” bạn có thể nghĩ tới “dòng chảy thông tin”, từ đó nảy ra những ý tưởng sáng tạo trong công việc. Sự liên tưởng càng phong phú, khả năng sáng tạo của bạn càng được mở rộng.
Kết luận
Leonardo da Vinci là minh chứng sống động cho việc con người có thể phát triển trí sáng tạo vô hạn. Bằng cách nuôi dưỡng sự tò mò, suy nghĩ độc lập, cảm nhận sâu sắc, đón nhận điều mới, cân bằng giữa tưởng tượng và logic, chăm sóc sức khỏe và rèn luyện khả năng liên tưởng, bạn hoàn toàn có thể khơi dậy “thiên tài” trong chính mình.
Sáng tạo không phải là đặc quyền của một số ít người, mà là kỹ năng có thể rèn luyện. Và biết đâu, bằng cách áp dụng những nguyên tắc của Leonardo, bạn sẽ tìm thấy nguồn cảm hứng để thay đổi công việc, cuộc sống, và cả tương lai của chính mình.
Xem thêm: Tư duy mở là gì?