Chiều 27/6, ngay sau khi kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 chính thức khép lại, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức họp báo nhằm làm rõ những thắc mắc xoay quanh độ khó của đề thi năm nay, đặc biệt là hai môn Toán và Tiếng Anh đang gây nhiều tranh luận.
Đề thi tốt nghiệp THPT gây “sốc” vì khó hơn đề minh họa
Trong hai ngày thi chính thức, nhiều thí sinh bày tỏ sự bất ngờ và lo lắng trước đề thi năm nay. Môn Toán bị đánh giá là có độ khó cao, thời lượng làm bài ngắn trong khi số lượng câu hỏi dài và yêu cầu năng lực đọc hiểu nhiều hơn trước. Không ít học sinh phản ánh rằng các câu trắc nghiệm ngắn nhưng “khó nhằn”, đồng thời xuất hiện nhiều câu hỏi tích hợp dữ kiện phức tạp, điều chưa từng thấy trong các đề thi trước đó.
Ở môn Tiếng Anh, tình hình cũng tương tự. Nhiều học sinh sở hữu chứng chỉ IELTS 7.0-7.5 vẫn gặp khó khăn trong việc xử lý đề thi, bởi đề có độ dài lớn, sử dụng nhiều thuật ngữ học thuật, vốn không phổ biến trong chương trình trung học phổ thông.
Một số giáo viên ở trường chuyên cũng cho biết đội ngũ giải đề của họ phải “căng mình” để xử lý, nhận định đề thi năm nay có phần nghiêng về hướng tuyển sinh chuyên sâu hơn là đánh giá đại trà.
Bộ GD&ĐT: “Đề thi được xây dựng theo ma trận ngẫu nhiên”
Giáo sư Nguyễn Ngọc Hà, Trưởng ban đề thi của kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, cho biết những thay đổi năm nay đã được cân nhắc kỹ lưỡng. Theo ông, đây là năm đầu tiên áp dụng hình thức sinh ma trận đề thi ngẫu nhiên, một cải tiến lớn nhằm tránh việc học sinh chỉ ôn luyện theo lối mòn, học tủ, học lệch.
Trước đây, giáo viên và học sinh có thể phần nào dự đoán cấu trúc đề thi dựa vào ma trận đã công bố. Tuy nhiên, với ma trận ngẫu nhiên, đề thi năm nay có thể gộp nhiều chủ đề, dạng bài và mức độ khác nhau, từ đó tạo ra tính bất ngờ và khách quan trong quá trình đánh giá năng lực.
Ông Hà nhấn mạnh: “Chúng tôi đã dựa vào kết quả khảo sát thực tế sau quá trình thử nghiệm đề trên diện rộng tại cả ba miền. Từ đó, đề thi được hiệu chỉnh, xây dựng sát với khả năng thực tế của học sinh và bám sát đề tham khảo đã công bố.”
Việc tăng độ khó đã được dự kiến trước
Theo đại diện Bộ, việc đề thi có mức độ khó nhỉnh hơn so với đề minh họa không phải là điều bất ngờ. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có chỉ đạo rõ ràng từ đầu rằng đây là năm đầu tiên đổi mới kỳ thi nên cần có sự điều chỉnh nhẹ nhàng, không gây sốc nhưng vẫn đủ để đánh giá đúng năng lực thật của học sinh.
Để đảm bảo công bằng và tạo điều kiện tốt nhất cho thí sinh, Bộ đã ban hành đề tham khảo từ sớm, đồng thời tổ chức khảo sát thử nghiệm để đánh giá mức độ phù hợp của đề thi đối với từng vùng, từng nhóm học sinh khác nhau. Mọi điều chỉnh đều dựa trên số liệu thực tế.
Quan điểm của lãnh đạo Bộ về chất lượng đề thi
Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng cũng khẳng định rằng, mặc dù có nhiều ý kiến trái chiều nhưng tinh thần chung của việc đổi mới là hướng đến việc học thật, thi thật.
Theo ông, một kỳ thi chỉ có nhiều điểm cao nếu đề thi dễ thì chưa hẳn là thành công. “Nếu các em đạt điểm 6-7 nhờ vào năng lực thật sự, điều đó giá trị hơn rất nhiều việc có nhiều điểm 9-10 chỉ vì đề dễ”, ông nhấn mạnh.
Lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng cam kết sẽ tiếp tục lắng nghe phản hồi từ phụ huynh, giáo viên và học sinh để hoàn thiện đề thi trong những năm tới.
Tuy nhiên, mục tiêu chính vẫn là đảm bảo quyền lợi cho thí sinh, đồng thời bám sát tinh thần của chương trình giáo dục phổ thông mới, nhấn mạnh việc phát triển năng lực giải quyết vấn đề và tư duy độc lập.
Một kỳ thi với hai chương trình giáo dục song song
Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 có sự khác biệt rõ rệt khi đồng thời áp dụng cho hai nhóm thí sinh: một nhóm học theo chương trình phổ thông mới (2018) và nhóm còn lại theo chương trình cũ (2006).
- Với chương trình mới, thí sinh thi 4 bài: Toán, Ngữ văn và hai môn tự chọn trong nhóm các môn như Ngoại ngữ, Hóa học, Vật lý, Sinh học, Lịch sử, Địa lý, Tin học, Công nghệ, Giáo dục kinh tế và pháp luật.
- Với chương trình cũ, các em làm bài Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ cùng với bài tổ hợp tự chọn (Khoa học tự nhiên hoặc Khoa học xã hội).
Tổng số thí sinh dự thi trong năm nay vượt mốc 1,16 triệu em, một con số cho thấy áp lực và kỳ vọng rất lớn đối với kỳ thi này.
Tiến trình chấm thi và công bố kết quả
Ngay sau khi kết thúc kỳ thi, các địa phương sẽ bắt đầu công tác chấm thi từ ngày 28/6. Bộ dự kiến công bố kết quả vào ngày 16/7/2025. Sau đó, học sinh có thể điều chỉnh nguyện vọng xét tuyển đại học đến hạn cuối là 17h ngày 28/7/2025.
Tổng kết, kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 đánh dấu bước chuyển mình quan trọng trong đổi mới cách thức ra đề, nhằm đảm bảo tính công bằng và đánh giá đúng năng lực thực chất. Mặc dù còn nhiều tranh luận xoay quanh độ khó của đề thi, Bộ Giáo dục và Đào tạo khẳng định sẽ tiếp tục lắng nghe, điều chỉnh và nâng cao chất lượng kỳ thi trong những năm tới, vì một nền giáo dục học thật, thi thật.
