Hướng nghiệp cho bản thân phải bắt đầu từ đâu? Cần chuẩn bị những gì? Bài viết này EDUFA sẽ dẫn dắt tay bạn cùng trả lời cho các câu hỏi trên.
1. Tại sao cần hướng nghiệp
Việc định hướng ngành nghề là vô cùng quan trọng và cấp thiết. Bởi đây sẽ trở thành “kim chỉ nam” và là động lực giúp các bạn hoàn thiện bản thân mỗi ngày.
Ta đâu thể đến đích, nếu không thể xác định được điểm đến. Việc học mà không xác định được mục tiêu cũng tương tự việc bạn lên một chuyến xe và bảo tài xế “Chở tôi về đâu cũng được”
Do đó, càng xác định mục tiêu sớm, bạn sẽ có nhiều thời gian trong việc chuẩn bị và bớt đi cảm giác chông chênh trên cả cuộc hành trình dài đằng đẵng phía trước.
Các bạn sẽ cần chuẩn bị gì để tìm ra hướng đi phù hợp cho bản thân?
2. Cần chuẩn bị gì để hướng nghiệp và tìm ra hướng đi phù hợp
2.1 Một tâm thế cởi mở và đón nhận
Đầu tiên, mình cần các bạn chấp nhận một sự thật rằng trong hành trình hướng nghiệp sẽ không trải hoa hồng.
Bởi ngoài việc tìm được ngành nghề mà bản thân yêu thích. Nó còn cần đáp ứng được các yếu tố khác như: Công việc này có thực sự phù hợp với năng lực của bạn? Đáp ứng được cán cân cung cầu trong nước; Các tỷ lệ cạnh tranh,…
Có rất nhiều vấn đề bất cập kèm theo khiến người trong cuộc bị lung lay. Chính vì thế yếu tố cởi mở và đón nhận sẽ là bước tiên phong. Bởi nếu không có sự xác định từ trước, hầu hết các bạn đều sẽ rất dễ thoái chí.
Các bạn có thể bao biện rằng ngành này không có “đất diễn” ở Việt Nam hay tỷ lệ cạnh tranh quá cao… Ngay cả trước khi thật sự đi sâu vào ngọn nguồn để thử sức và trải nghiệm.
Tất nhiên bên trên cũng là những lý do bạn nên cân nhắc. Nhưng các vấn đề này đều mang tính bất biến cũng như có tính thay đổi theo thời gian.
Mình lấy ví dụ: Khoảng 3, 4 năm trước nếu nghe đến ngành Tiktoker có thể nhiều người sẽ nhíu mày, khó hiểu đó là ngành gì.
Nhưng nhìn nhận ở hiện tại, đã và đang có rất nhiều bạn trẻ thành công. Cũng như xây dựng nền tảng sự nghiệp nơi chính mảnh đất mà trước đây nhiều người chối bỏ? Bạn thấy sao về điều này?
Mình rất tâm đắc một câu nói, chính là “Không sợ đi sai hướng, chỉ sợ không biết phải đi đâu. Muốn đến đích thứ ta cần trước tiên phải là điểm đến.
Do vậy, mình mong rằng tất cả các bạn trẻ sẽ mạnh dạn hơn trong việc đón nhận cơ hội. Mở rộng tâm thức để tìm ra hướng đi phù hợp cho bản thân.
Tất nhiên, hành trình hướng nghiệp không chỉ nói suông mà phải đi kèm với việc thực hành.
2.2 Trau dồi những sở thích và năng lực cá nhân
Bất kể là ai đều sẽ có cho mình những sở thích cá nhân. Đó có thể là vẽ tranh, đàn, hát, viết lách,… Hay bất cứ thứ gì bạn yêu thích khi làm. Đây đều là những mảnh ghép cần thiết giúp bạn tìm ra hướng đi cho mình.
Không cần là những sở thích cao siêu, ngay cả việc thích la lê đọc tin tức trên mạng. Hoặc trò chuyện, chia sẻ cùng bạn bè cũng có thể tiết lộ những tiềm năng ở bản thân mà bạn không ngờ đến.
VD: Nếu bạn thích đọc tin tức hoặc trông ngóng những thông tin thú vị trên mạng. Có thể bạn là người “nhạy” với thông tin. Những ngành nghề liên quan đến truyền thông có thể là đáp án mà bạn đang tìm kiếm.
Thử viết ra danh sách những sở thích mà bạn gắn bó nhất. Sau đó từ nhóm những sở thích này viết ra những ngành nghề liên quan.
Đừng đặt bất kỳ định kiến hoặc nghi hoặc nào khi làm danh sách trên. Nhớ rằng bạn chỉ đang đưa ra những sự lựa chọn. Do vậy, những yếu tố cân nhắc khác sẽ được thực hiện ở bước sau.
Điều quan trọng nhất trong hướng nghiệp chính là sự soi chiếu và định hình được điều bản thân bạn cần.
2.3 Soi chiếu để thấy điều bản thân thật sự cần
Soi chiếu này có thể đến từ đâu? Nếu bạn không thể nhìn nhận điều này ở chính mình. Hãy thử quan sát những hình tượng từ con người hay hình ảnh khiến bạn thích thú, ngưỡng mộ.
Khi tiếp xúc với những mối quan hệ chung quanh. Liệu có mẫu người nào khiến bạn ngưỡng mộ? Đó có thể là người thầy vẫn ân cần giảng bài cho bạn những khi bạn không hiểu bài. Hoặc có thể là một vị y sĩ chữa trị tận tâm lúc ốm đau.
Sự soi chiếu hình ảnh của người khác có thể tiết lộ về điều tiềm thức bên trong bạn mong mỏi.
Nhưng điều quan trọng nhất trong việc định hướng nghề nghiệp chính là dành thời gian nghiên cứu và tập trung vào nhóm ngành đó.
2.4 Tập trung, dành thời gian nghiên cứu đến các nhóm ngành
Những yếu tố bạn cần cân nhắc khi đã có cho mình những sự lựa chọn bao gồm: sở thích, khả năng, tiềm năng tuyển dụng, mức lương và cơ hội công việc.
Điều này cũng tùy thuộc vào mức độ ưu tiên của mỗi người. Nếu bạn là người hướng đến giá trị vật chất hay đề cao sự thăng tiến trong công việc thì yếu tố cơ hội việc làm phải được đẩy lên trước tiên.
Quan trọng là bạn nên dành nhiều thời gian để chắt lọc thông tin từ nhóm ngành bản thân lựa chọn. Phần thông tin này sẽ có tích xác thực hơn nếu được tổng hợp đa chiều từ kinh nghiệm thực tế của những người đi trước, những tin tức trong nước,…
Các chia sẻ trên chỉ mang tính chất tham vấn về góc nhìn và suy nghĩ nền tảng cần chuẩn bị trước khi hướng nghiệp. Ngoài ra, bạn đọc có thể tham khảo thêm thông qua một số các công cụ hỗ trợ hướng nghiệp.
